Bir Gizem: Çevirmenlerin Sözlüğünde Bulunmayan Kelimeler

Kelime dağarcığımızın yaşadığımız çevremizden, eğitimimizden, kültürümüzden, okuduğumuz kitaplardan, dinlediğimiz şarkılar gibi birçok sebepten etkilendiği ve bunlardan beslendiği su götürmez bir gerçek.

Çevirmenler olarak kelimelerle iç içe bir yaşam sürdüğümüz için anlamını bilmediğimiz sözcük sayısı bu yüzden oldukça az. Oysa mesleğimizin gerektirdiği şartlardan dolayı, halen öğrenmekte güçlük çektiğimiz(!) bazı kelimeler de yok değil. Gelin; hep birlikte bu kelimeleri inceleyelim:

Tatil

Tanım: Çalışma yaşamında, yasa gereğince çalışmaya ara verilen süre; dinlenmek, eğlenmek amacı ile çalışmaksızın geçirilen süre. Başka bir güne, zamana erteleyerek çalışmaya ara vermek.

Arapça kökenli bu kelimeyi çevirmen lügatında bulmak hayli zor, çünkü ne yazık ki çeviri yapmaktan tatile pek vakit kalmıyor.

Hafta sonu

Tanım: Haftanın son günleri; cumartesi ve pazar. Bu günlerde işe gidilmez; aile ile vakit geçirmek, eğlenmek, iş günlerinin stresinden arınmak için çeşitli aktiviteler yapılır.

7/24 mesai ile çalışan bir çevirmen değilseniz; ailenizle mangal keyfi yapıyor ya da çocuklarınızla kitap okuyorsanız hazır olun; her an telefonunuz çalabilir, çünkü “çok aşırı acil” çevirisi olan birileri daima vardır.

Mesai sonrası

Tanım: Mesai; çalışma, emek anlamına gelirken; mesai saati ise çalışma saatleri, iş zamanı anlamına gelmektedir. Mesai sonrası kavramı gün içerisinde çalışma saatleri dışında kalan; kişisel zaman, özel alan saati, kişinin kendine ya da ailesine ayırdığı zaman dilimi, dinlenme süresidir. Bu süre içinde çalışılmaz.

Şans eseri tam saatinde işten çıkmış ve arkadaşlarınızla keyifli vakit geçiriyor ya da evinizde ayaklarınızı uzatmış, bir yandan evcil hayvanınızı seviyor olabilirsiniz, fakat o esnada  telefonunuz kendini adeta yere atacak şekilde çalabilir. Sakin olun ve 10 saniye derin nefes alın, iş geliyor!

Hayır

Tanım: “Yok, öyle değil, olmaz” anlamlarında onamama, inkar bildiren bir sözdür.

Kendinizi kötü hissettiren müşterilere, yapabileceğinize şüphe ile baktığınız çevirilere ya da uzmanlık alanınız olmayan, hiçbir anlamda size yakın olmayan çevirilere “hayır” demek sizi kötü bir çevirmen yapmaz. J

Acelesi yok

Tanım: Hızlı yapılan, çabuk, tez, ivedi. Vakit geçirmeden, tez olarak yapılan; tez davranma gerekliliği.

Yukarıda yer alan tanıma uygun bir karşılık; çevirmenlerin hayatında bulunmamaktadır. Size talep ettiğiniz/çevirinin gerektirdiği süreyi veren, sabırla bekleyen, çeviri süreci hassasiyetinin farkında olan ve bu süreçte size destek olmak adına her on dakikada bir “çevirim bitti mi?” diye sizi aramayan sadık bir müşteriniz ya da müşterileriniz varsa onlara bizim adımıza da teşekkür edin.

Mesai bitimine kadar 100 sayfalık belgenin çevirisi yetişmezse dünyanın sonu geleceğine dair beyanlara; filmlerdeki yaklaşan büyük felaket konusunda çılgın bir bilim adamı tarafından uyarılan farazi bir ülke başkanı rahatlığı ile yaklaşın :)

Tanımlar, TDK Sözlük’ten alınmıştır.