ISO 17100 Standardında Edit Süreci

Kaliteli bir çeviri hizmeti sunmak için hazırlanan ISO 17100 standardı çeviri sürecini öncesi, kendisi ve sonrası olmak üzere kapsamlı bir şekilde ele alır.

Çeviri sürecini bütün yönleriyle ele alan ISO 17100 standardı, çeviride kaliteyi artırmak için firmaların sahip olması gereken bir sertifikadır. Bu standarda göre kaliteli metinler üretmek için çevirmen, editör ve son okuyucunun yeterli bilgi ve donanıma sahip olması gerekir.

Çevirmenin kendi kontrolü (Check): Çevirmen çevirdiği metni anlam, dil bilgisi, yazım ve noktalama, bilgi eksikliği, üslup ve format bakımından kontrol eder.

Düzenleme (Editing/Revision): Çevirmen dışında metnin ikinci bir göz tarafından kontrol edildiği bu aşamada kaynak ve erek metin karşılaştırması yapılır, metin geniş bir bakış açısıyla incelenerek çevirinin stil kılavuzuna ve terminolojiye uygunluğu denetlenir.

Gözden geçirme (Review): Çevirinin erek dile ve kitleye uygunluğunun kontrol edildiği bu aşamada çeviri, yapıldığı alan ve metin türü doğrultusunda değerlendirilir. Çevirinin amaca ve alana uygunluğunu kontrol edilir.

Son okuma (Proofreading): Erek metnin kapsamlı bir şekilde incelendiği bu aşamada metin; dil bilgisi, yazım hataları ve biçimlendirme sorunları açısından incelenir. Metnin hatalardan tamamen arındırılarak müşteriye teslim edilmesi amaçlanır.

Çeviri sürecinin öneminin vurgulandığı bu standartta amaç, metnin yukarıda belirtilen kontrollerden geçirilerek çeviri kalitesinin güvence altına alınmasını sağlamaktır.

Edit nedir? Editör kimdir?

Çeviri, bir dilde yazılmış bir metni başka bir dile aktarma süreciyken edit, bu aktarımın doğruluğunun ve uygunluğunun kontrol edildiği süreçtir. Bu nedenle çeviri editörlüğü incelikli bir iştir; bilgi, beceri ve dikkat gerektirir. Çevirmen ne kadar bilgili ve tecrübeli de olsa gözden kaçırdığı veya atladığı detaylar olabilir. Editör gerekli düzeltmeleri yaparak metni iyileştirir; bağlama, anlama ve tutarlılığa dikkat eder. Metindeki ifade sorunları, söz dizimi hataları, deyimlerin birebir çevrilmesi, kalıplaşmış ifadelerin nasıl kullanıldığı, kültürel ögelerin aktarımı, sözcük seçimi gibi metnin akıcılığını ve okunabilirliğini etkileyen unsurlara odaklanır.

Redaksiyon nedir? Redaktör kimdir?

Erek metnin akıcı ve anlaşılır olmasının hedeflendiği redaksiyon sürecinde redaktör, çevirinin kaynak ve erek dile uygunluğunu kontrol eder. Erek metindeki ifade ve anlam sorunlarını giderir. İmla, dil bilgisi, anlatım bozukluğu gibi unsurların yanı sıra metin türünü anlamak ve hedef kitleyi tanımak redaktörün başarılı bir metin ortaya koymasında önem taşır. Çevirinin müşteriye tesliminin yaklaştığının işareti olan redaksiyon süreci sona erdiğinde metin üç farklı dil uzmanının gözünden geçmiş olur. Çeşitli fikir alışverişlerinin yaşandığı, görüş ve önerilerin dile getirildiği sürecin son basamağı olan redaksiyon, müşteriye  yüksek kaliteli bir çeviri sunmayı sağlar.